Vervolg “Het spel des levens”
Kritiek op het kapitalisme zorgt in Duitsland voor heftige debatten: in zijn boek „Ego – het spel des levens“ schetst Frank Schirrmacher het scenario van een geëconomiseerde maatschappij, die zich compleet onderwerpt aan de wetten van de financiële markten. In het tijdperk “Homo oeconomicus” speculeert iedereen onder alle levensomstandigheden egoïstisch op eigen gewin, zegt de mede-uitgever van het Duitse dagblad “Frankfurter Allgemeine Zeitung“. Zijn we enkel nog speelballen van het kapitalisme: egoïstisch, manipuleerbaar en berekenbaar door data-imperia zoals Google en Facebook? Is de politiek slechts nog machinerie van de markten? En gaat er van deze ontwikkeling een gevaar uit voor onze democratie? Het zijn de inleidende woorden die ik las als inleiding bij een talkshow, waarin het genoemde boek en de auteur centraal staan.
Eerder op dit blog schreef ik al dat dit boek mijn aandacht trok. Waarom? Het behandelt een thema waarbij het ouderwetse links – rechts model vrijwel geen rol van betekenis meer speelt. In de genoemde talkshow krijgt de als conservatief bekend staande auteur de vraag gesteld of hij nu opeens links is geworden. Hij zegt daar niet meer over dan “het kwartje is gevallen”. Bij dit soort onderwerpen gaat het namelijk niet meer over links of rechts. Die indeling vind ik zelf ook behoorlijk achterhaald.
Ik ontdek de laatste tijd her en der mensen uit diverse hoeken van de samenleving die signaleren dat er een tijdperk ten einde loopt of al is afgelopen en dat een nieuw tijdperk is begonnen. Schrijvers, wetenschappers, zakenmensen, arbeiders, kunstenaars, sporters, noem maar op. Mensen doen vaak dingen waar ze eigenlijk niet meer achterstaan, maar zien geen andere mogelijkheid. Her en der vertellen mensen bijzonder interessante verhalen over hun waarneming. Als de tijd het toelaat, dan pik ik dat graag op en bericht er over. Het boek “EGO – Das Spiel des Lebens” ga ik de komende dagen lezen om er vervolgens een stuk over te schrijven op dit blog.
Wie de Duitse taal machtig is, kan nu al genieten van de uiterst interessante en zeer aan te bevelen uitzending van de Duitse talkshow “Beckmann Talk”, waarin het boek centraal staat en ook de auteur aanwezig is om samen met andere gasten te discussiëren over het leven vandaag de dag en vooral over wat ons te wachten staat. Aan bod komen diverse actuele onderwerpen. Bijvoorbeeld de enorme snelheid waarin de wereld verandert.
Ter illustratie, tien jaar geleden bestond Facebook nog niet. Laten we ons vandaag de dag beheersen door databanken of leren we weer te luisteren naar intuïtie? Werken bij grote kranten nog journalisten of zijn het Google-systemen die aan de hand van het aantal clicks het nieuws bepalen, omdat er altijd nieuws moet zijn, zo snel mogelijk? Geef je op internet met je “like-waarderingen” telkens meer informatie over jezelf prijs, zodat jouw profiel in de grote databanken steeds duidelijker wordt? Het zijn een paar van de boeiende vragen in deze uitzending, die helaas alleen zonder Nederlandse ondertiteling te zien is. Naast de auteur/uitgever zijn te gast de FDP-politicus Gerhart Baum (uitleg FDP), financieel journaliste Ursula Weidenfeld, journaliste Julia Friedrichs en natuurkundige en wetenschapsjournalist Ranga Yogeshwar .
Talkshow ‘Beckmann’ van juli 2013 n.a.v. de onthullingen van de voormalige CIA-medewerker Edward Snowden: