Tag Archives: F

De werkelijkheid volgens Daniel Kehlmann

Posted on by 3 reacties
© Heji Shin

© Heji Shin

De schrijver Daniel Kehlmann vestigde met zijn vierde roman Ich und Kaminski zowel nationaal als internationaal de aandacht op zich. Drie jaar later kwam de grote doorbraak er met zijn bestseller Die Vermessung der Welt (Het meten van de wereld), waarvan meer dan twee miljoen exemplaren over de toonbank gingen. Het boek werd liefst in 50 talen vertaald. Wie is deze auteur, wat schrijft hij, hoe schrijft hij en waar haalt hij zijn materiaal vandaan?

Lees verder

Wereldpremière van Kehlmann’s nieuwe roman “F”

Posted on by Plaats een reactie
04/09/13: Daniel Kehlmann en Thomas Brussig in het Haus der Festspiele in Berlijn

04/09/13: Daniel Kehlmann en Thomas Brussig in het Haus der Festspiele in Berlijn

Ademloos. Zo luisterde ik vanavond naar Daniel Kehlmann, die op de openingsavond van het 13e internationale literatuurfestival in Berlijn uit zijn nieuwe roman „F“ voorlas. De scene herinnerde me direct aan zijn debuut „Beerholms Vorstellung“, waarin een goochelaar de hoofdrol speelde. In “F” bezoekt een vader met zijn zonen een voorstelling van een hypnotiseur. Een prima gelegenheid voor de bestseller-auteur om met de werkelijkheid te spelen. De vader heet Arthur, net als de hoofdpersoon in “Beerholms Vorstellung”. Dat is vast en zeker geen toeval, want vrijwel niets is toeval in de boeken van Kehlmann.

Nadat de schrijver de scene heeft voorgelezen barst er een groot applaus los. Iedereen was meegenomen en ik weet nu al dat dit boek een bestseller wordt. Natuurlijk is dat een wilde gok als je slechts een half uurtje naar een deel uit een boek heb geluisterd, maar als je de eerste reacties uit de media erbij optelt, dan kan een verkoopsucces niet uitblijven. Dit onderwerp snijdt ook presentator (en eveneens schrijver) Thomas Brussig aan. Hij formuleert nogal cryptisch dat aan veel bestsellers artistiek gezien vaak wat hapert maar dat hij dat bij “F” niet kon vaststellen. Kehlmann laat zich niet uit de tent lokken om grote uitspraken over succes te doen.

Hij citeert liever een beroemde andere persoon wiens naam mij is ontschoten maar die zei “ik schrijf vanuit passie en publiceer voor het geld”. Kehlmann had er geen moeite mee om te zeggen dat hij hoopt dat veel mensen zijn nieuwe boek lezen en dus kopen. Ik knikte en wist dat dit onderwerp bij de Duitse literatuurrecensenten telkens weer opduikt als ze over Kehlmann schrijven. Het is alsof ze hem het succes niet gunnen, om wat voor reden dan ook.

Voor mij was het een geslaagde avond. Naast mij zat een Kroatische journalist/filmmaker, die net als ik ook alle boeken van Daniel Kehlmann had gelezen. “Ik las één boek en toen wist ik dat ik alles moest lezen”, vertelde hij me. Ik herkende dat gevoel, want ook ik wilde na de eerste kennismaking meer lezen. Gelukkig is er nu dus de nieuwe roman. Gezien de lange rij wachtenden besloot ik het boek niet vanavond te kopen en te laten signeren. Dan zou ik er nu nog staan. Zo heb ik een paar extra dagen extra om naar een nieuw boek uit te kijken.

Of ik ga naar de bibliotheek. In Berlijn heb je de speciale “bestseller-service”. Voor 2 euro mag je de bestseller 2 weken in huis hebben. Je kunt het boek niet van tevoren bestellen noch kun je de periode verlengen. Er wordt uitgegaan van de bestsellerlijst van Der Spiegel, waar “F” binnenkort vast en zeker op zal verschijnen. Het was een tip van mijn Kroatische buurman in de zaal van het Haus der Berlines Festspiele. Het bestseller-systeem is in 2008 in het leven geroepen, omdat te veel leden van de bibliotheek te lang op pas verschenen bestsellers moesten wachten.

Internationaal literatuurfestival Berlijn met o.a. J.M. Coeztee, Salman Rushdie, Arnon Grunberg, Geert Mak, Ellen Deckwitz, Joke van Leeuwen, Dominique Goblet, Simon Gronowski, Maarten Inghels, Koenraad Tinel, Bracht Vandenbroucke en In Koli Jean Bofane.

Lange rij wachtenden voor de signeersessie van Daniel Kehlmann

Lange rij wachtenden voor de signeersessie van Daniel Kehlmann

Daniel Kehlmann signeert zijn nieuwe roman "F".

Daniel Kehlmann signeert zijn nieuwe roman “F”.

Daniel Kehlmann signeert "F", zijn nieuwe roman.

Daniel Kehlmann signeert “F”, zijn nieuwe roman.

F

Posted on by One comment
Foto: Wikipedia: Daniel Kehlmann bij de Nestroy-Theaterprijs 2012 in het MuseumsQuartier in Wenen.

Foto: Wikipedia: Daniel Kehlmann bij de Nestroy-Theaterprijs 2012 in het MuseumsQuartier in Wenen.

In het Süddeutsche Zeitung Magazin (SZM) stond vandaag een groot interview met de schrijver Daniel Kehlmann. Natuurlijk is het geen toeval dat juist vandaag het interview verscheen, want aanstaande woensdag presenteert hij tijdens het 13e internationale literatuurfestival in Berlijn zijn nieuwste roman “F”. De redacteuren van de Süddeutsche Zeitung noemen het boek “zelfs onderhoudender dan zijn bestseller ‘Die Vermessung der Welt'”.

Tijdens de presentatie in Berlijn zal Kehlmann een stuk voorlezen uit “F”. In het interview in het SZM wordt natuurlijk al iets over het boek prijsgegeven. Bijvoorbeeld dat één van de helden in het verhaal door jongeren in elkaar wordt geslagen en met een vlindermes wordt opengereten. De man sleept zichzelf al stervende naar zijn woning en teert daar weg.

Of het leuk is om je personages af te slachten, vraagt de interviewer in het artikel. “In tegendeel”, vertelt Kehlmann. “De dood van dit personage heeft mij meegenomen. Ik wilde juist het onverwachte en de zinloosheid uitdrukken die met dit onheil samenhangen. Georg Büchner had 80 jaar oud kunnen worden en de Duitse literatuur voor altijd kunnen veranderen. Er bestaat geen innerlijke logica voor het feit dat hij op 23-jarige leeftijd gestorven is – en dat geldt voor alle mensen.”

Het interview gaat ook over het schrijven in het algemeen. De interviewer wil weten of Kehlmann bij het schrijven van de eerste zin het einde van de roman al kent. Kehlmann vertelt dat dit bij “F” niet het geval was. “Ik wilde mezelf verrassen en kijken waar de personages mij naartoe brengen. Ik heb het manuscript telkens weer bewerkt, zodat de compositie ook functioneerde.  Van enkele delen uit de roman bestaan vier of bij complete versies.”

“Om die reden schrijf ik sinds enkele jaren weer met de hand”

Schrijven auteurs  vandaag de dag op een computer? Een logische vraag, omdat de verleiding om op internet te gaan natuurlijk zeer groot kan zijn. “Je kan niet genoeg offline zijn bij het schrijven. Anders klik je bij de eerste moeilijkheid meteen op “News” en bekijk je wat er in de wereld aan de hand is. Om die reden schrijf ik sinds enkele jaren weer met de hand. Jonathan Franzen liet zelfs zijn laptop door een technicus zo manipuleren, dat hij daarmee helemaal niet meer op internet kon.” Kelhmann gaat niet zo ver al Peter Handke, die met potlood schrijft en alle stompjes bewaart en naar boeken sorteert. “God zij dank niet. Maar ik gebruik sinds mijn eerste roman wel dezelfde Montblanc vulpen. Dit is van alle spullen die ik heb het voorwerp waarover ik me bij het verlies ervan het meest zou ergeren”, aldus Daniel Kehlmann.

Het artikel beslaat drie volle pagina’s tekst en is leuk voor de liefhebbers van Kehlmann en van literatuur in het algemeen. Het begint bijvoorbeeld met de vraag welke boek vrouwen zouden moeten lezen om mannen te kunnen begrijpen. “Oorlog en vrede. De titel verklaart alles”, aldus Kelhmann. En welk boek zouden jongeren moeten lezen ter voorbereiding op het volwassen zijn. “Oorlog en vrede. En de novelle The Shadow-Line van Joseph Conrad.” Maar de korte vragen en antwoorden worden afgewisseld met vragen die een meer filosofische inslag hebben.

Het is altijd de moeite waard een stap terug te zetten en de dingen dan te beschouwen als iemand uit de verwijderde toekomst

Bijvoorbeeld de vraag of het klopt, dat hij probeert om zijn heden vanuit de toekomst te betrachten, om zo de gewoonte van zijn blik op het leven af te leren. Kehlmann antwoordt, dat men dit zou moeten cultiveren, omdat je anders het heden in zijn toestand van toevalligheid voor de normale toestand aanziet. “Een heel banaal voorbeeld: er zijn van die televisieshows waarin ze in stukjes film laten zien hoe prominente gasten er dertig jaar geleden uitzagen. Dan hoor je ze altijd zeggen: ‘Jeetje, dat haar!’ En dat onmogelijke pak!’ Ik denk dan: over dertig jaar, lieve prominente gast, zal jij hetzelfde over jouw pak zeggen wat je nu aanhebt. Dat is precies de stap die men veel te weinig zet. Wat nu als heel normaal geldt, is pure willekeur. Een ander voorbeeld: hotellobby’s zien er vandaag vaak uit als de decoratie in veertig jaar oude Science Fiction films. We bewegen door onwerkelijk futuristische interieurs en vinden dat normaal. Het is altijd de moeite waard een stap terug te zetten en de dingen dan te beschouwen als iemand uit de verwijderde toekomst.”

Eerdere publicatie over “F” op dit blog

Presentatie “F” van Daniel Kehlmann
4 september, 20:30 uur
Haus der Berliner Festspiele
Toegang: € 12,00
Website literatuurfestival

« Oudere berichten