Het Zalando magazijn in Großbeeren waar zich in 2011 onmenselijke taferelen afspeelden.
De Duitse vakbond Verdi (regio Berlin-Brandenburg) riep afgelopen week de magazijnmedewerkers van Zalando in Brieselang (Havelland) tot een dag staking op.
© ZDF / Svea Pietschmann
Lees eerst deel 1 om Zalando beter te leren kennen
(Update 2016 onderaan)
Afgelopen dinsdag toonde het Duitse televisieprogramma Frontal21 (ZDF) aan dat Zalando met subsidiegelden ter hoogte van 35 miljoen euro de grootste subsidie-ontvanger in de Duitse detailhandel is. De redactie van het televisieprogramma beschikte over documenten die inzicht geven in deze praktijken.
Aan het woord komt onder andere professor Rudolf Hickel, een econoom: ‘Zalando heeft werkelijk buitensporig alle mogelijkheden, deels tot aan de grens van het wettelijk mogelijke, gebruikt om deze subsidiegelden voor investeringen te krijgen. Dat betekent dat je over Zalando, zoals het er vandaag de dag bijstaat, volkomen terecht kunt zeggen dat de belastingbetalers hier heel fors aan hebben meebetaald.’
Onder de documenten ontdekken de programmamakers inventarisatielijsten met kantoorartikelen voor Zalando, koffiemachines, fototoestellen, ipads en massagetafels. Aan al deze artikelen hebben Duitse belastingbetalers meebetaald en wel 25% van de prijs. De Berlijnse investeringsbank IBB (Investitionsbank Berlin) maakte dit mogelijk. Voor de ondersteuning van de regio ontving Zalando onder andere geld van de Duitse regering, de Duitse deelstaten en de EU. Dat waren zogenaamde GRW-Mittel (middelen ter ‘Verbesserung der regionalen Wirtschaftsstruktur’).
In het programma komt ook het personeelsbeleid van Zalando ter sprake. Volgens voormalige medewerkers worden aan de hand van een bepaald systeem medewerkers aangetrokken en ontslagen. Met gesubsidieerde arbeidscontracten voor bepaalde tijd kan Zalado druk uitoefenen. Twee jaar na de totstandkoming van deze gesubsidieerde ‘vaste arbeidsplekken’ (in het Duits ‘Dauerarbeitsplätze’) is dertig procent van de werknemers weer vertrokken. De IBB-bank en Zalando delen mee: ‘Een vaste arbeidsplek (dus de ‘Dauerarbeitsplatz’) mag altijd weer opnieuw worden ingevuld. Het belangrijkste is, de arbeidsplek blijft.’
De perswoordvoerder van Zalando, Boris Radke, blijkt volgens het televisieprogramma ook op de lijst met gesubsidieerde arbeidsplekken te staan (vanaf 06:45 in de uitzending hieronder) en verdiende meer dan € 7.000 per maand. Volgens de bij de redactie liggende documenten bekleedde hij vanaf 1 september 2012 een door belastingbetalers gefinancierde “nieuwe” vaste arbeidsplek. Een carrièreportaal op internet vermeldt echter dat Radke al vanaf 2011 bij het bedrijf werkzaam was. Volgens professor Gerhard Bosch, arbeidssocioloog van de Universiteit Duisburg-Essen, gaat het bij dit soort banen altijd om het creëren van nieuwe arbeidsplekken. ‘Er kunnen geen oude werknemers op die lijst gezet worden, dat is in mijn ogen in strijd met de wet’. Zalando wil geen commentaar geven op de zaak Radke.
Bekijk de reportage van Frontal21
Update augustus 2016: Zalando verschijnt voor de derde keer negatief in het nieuws. Dit keer is het nieuws bijzonder wrang, omdat de grootste aandeelhouders van het bedrijf, de ‘Samwer Brüder’, voor gentrificatie in de Berlijnse wijk Neukölln zorgen. Door hun wilde handel in onroerend goed kunnen de échte hippe startups, die met weinig beginnen en iets willen opbouwen, de huur in dit stadsdeel binnenkort niet meer betalen. Bron: dagblad Berliner Zeitung.
Op dit blog heb ik al uitgebreid verteld over mijn ervaringen bij Zalando. In de zomer van 2011 werkte ik enkele weken als magazijnmedewerker bij deze online shop. Onlangs verscheen er nog een Engelstalige bijdrage over mijn ervaringen.
Als een consument op de Facebook pagina van het bedrijf opheldering over de werkomstandigheden vraagt, dan luidt steevast het antwoord „dat was lang geleden, nu is alles veel beter“. Natuurlijk worden mijn werkervaringen niet ontkend, omdat er daadwerkelijk een onmenselijk arbeidsklimaat heerste. Zalando bood noch excuses aan noch nam het bedrijf de verantwoordelijkheid voor de wantoestanden die ik op papier heb gezet. Dat laatste neem ik het bedrijf zeer en zeer kwalijk. Dat is voor mij ook hét argument om bij dat bedrijf niets te kopen. Aan de andere kant is het niet nemen van die verantwoordelijkheid wel weer tekenend voor dit soort online giganten.
Vorige week verscheen op BBC een documentaire over Amazon in Groot-Brittannië. Precies zoals ik zelf bij Zalando mocht ervaren, worden ook bij Amazon de medewerkers als noodzakelijk kwaad gezien, omdat er nog geen robots zijn die de bestellingen kunnen inpakken. In Duitsland verscheen eerder al een documentaire over de wantoestanden in de Duitse distributiecentra van Amazon.
Net als bij Zalando in Erfurt kreeg Amazon in Groot-Brittannië miljoenen subsidie (c.q. belastinggeld) als beloning voor het creëren van nieuwe banen. De Duitse deelstaat Thüringen schonk Zalando destijds 22,4 miljoen euro belastinggeld. In de BBC-documentaire “Amazon: The Truth Behind the Click” wordt verteld dat de regering van Wales 8,8 miljoen Britse pond belastinggeld neertelde om Amazon binnen te halen. De Schotse regering legde 6,8 miljoen pond belastinggeld op tafel.
Niet iedereen in Duitsland is bereid om Zalando te ontvangen. De CDU-burgemeester Christian Konrad van de Zwabische stad Leipheim had de heren van Zalando op bezoek om e.e.a. te bespreken. De burgemeester wilde weten hoeveel bedrijfsbelasting Zalando dacht te gaan betalen. Bedrijfsbelasting betalen? Nee, dat waren de heren van Zalando niet van plan. Wel eisten de heren van Zalando dat er speciaal voor de vestiging van hun bedrijf nieuwe wegen aangelegd zouden worden. De burgemeester zag niet in wat hij met zo’n bedrijf in zijn stad moest.
Hieronder, na de link, de pas uitgezonden BBC-documentaire die laat zien hoe deze gigantische online shops met hun personeel omgaan én hoe je met veel geld veel macht kunt kopen.
Link: MDR – Deelstaat Thüringen betaalde 22,4 miljoen euro belastinggeld aan Zalando
Blog Allard van Gent 