De geluidsinstallatie
Vanwege Gedichtendag nogmaals deze bijdrage uit 2015. Destijds bevond ik me in de bevoorrechte positie enkele dagen samen te mogen werken met twee grootse dichteressen, te weten Maud Vanhauwaert en Nora Gomringer.
„Ik zie een film“, zei Nora Gomringer in juni van dit jaar tijdens de Versschmuggel workshop van het poëziefestival in Berlijn. Samen met haar en de Vlaamse dichteres Maud Vanhauwaert zat ik in mijn hoedanigheid als vertaler in een kantoorruimte van de Literaturwerkstatt in de Kulturbrauerei in Prenzlauer Berg. We werkten aan de vertaling van ‘De geluidsinstallatie’, een prachtig gedicht van Maud Vanhauwaert. Als de Duitse dichteres en prozaschrijfster Nora Gomringer zegt dat ze een film ziet, dan ziet ze ook een film en dan komt er ook een film. Ik kende haar pas twee of drie dagen, maar al na de eerste kennismaking wist ik dat ik hier met een dichteres te maken had die een enorme passie voor woorden, klanken en beelden heeft. Natuurlijk is dat inherent aan het dichterschap – Maud Vanhauwaert heeft net zo’n grote passie voor woorden, klanken en beelden – maar het is een bijzondere ervaring hier in levende lijve getuige van te mogen zijn.
Ruim twee maanden later was de film al af. In de tussentijd won Nora Gomringer de gerenommeerde ‘Ingeborg-Bachmannpreis‘ met haar verhaal ‘Recherche’, waarmee ze bewees dat ze ook het proza niet schuwt.
In de onlangs uitgekomen film ‘Mikrofonanlage’ leest de schrijfster Nora Gomringer het gedicht van Maud Vanhauwaert voor en dat kan deze poet performer als geen ander. ‘Ik ben er een absolute voorstander van dat je een gedicht, iedere tekst, ook spreekt. Dus niet alleen voor je uit mompelen maar echt je stem verheffen en de tekst voor jezelf uitspreken. Dat zorgt voor veel meer helderheid en brengt je dichterbij de gedachten, misschien ook bij die van de maker van het gedicht.’ Dat is een citaat van Nora Gomringer dat ik opnam in een bericht over het poëziefestival in Berlijn. Ze wil de lezer dichterbij de gedachten van de dichter brengen en helderheid verschaffen. Dat is haar gelukt met de film over de begrafenis van een geliefde en de defecte geluidinstallatie in een kerk, die meer teweeg kan brengen dan een een functionerende geluidsinstallatie in een kerk.
Frappant detail: Maud Vanhauwaert wilde dit gedicht altijd al graag op muziek zetten. Ter gelegenheid van de gedichtendag op 29 januari 2015 bracht ze de muzikale uitvoering van ‘De geluidsinstallatie’ in een radio-uitzending van Studio Brussel ten gehore:
http://stubru.be/linde/dichtenopmuziek
‘Mikrofonanlage’, gelezen door Nora Gomringer:
Blog Allard van Gent 