Blog Allard van Gent

In de afgelopen tientallen jaren is dit binnen de Duitstalige literatuur één van de mooiste werken van iemand op latere leeftijd. Dat schrijft Der Spiegel over het boek „Last Exit to El Paso“ van de Duitse schrijver Fritz Rudolf Fries (78).

De naam van de auteur is in Duitsland net zo onbekend als in Nederland. De in 1935 in Bilbao geboren Frits Rudolf Fries leefde vanaf 1945 in Leipzig. In 1996 was hij eventjes een literaire ster met zijn debuutroman „Der Weg nach Oobliadooh“. In de DDR kreeg het verhaal geen toestemming om gedrukt te worden. Door toedoen van de schrijver Uwe Johnson verscheen het bij uitgeverij Suhrkamp in West-Duitsland.

Frits Rudolf Fries leefde en werkte in de DDR en was ook als informant voor de Stasi actief. In Duitsland vroeg men zich na de val van de muur vooral af of hij een meeloper was binnen het autoritaire systeem, daarna werd hij totaal genegeerd.

Inmiddels woont de 78-jarige Fries in Petershagen bij Berlijn. Vanwege gezondheidsproblemen verlaat hij zijn huis niet meer. Wat dat betreft lijkt hij op Pierre Arronax, één van de twee hoofdpersonages in zijn nieuwe boek “Last Exit to El Paso”. Die ligt namelijk in bed als hij via de telefoon te horen krijgt dat hij een wereldreis heeft gewonnen. Ondanks dat hij bedlegerig is, neemt hij de prijs in ontvangst. Zijn vriend Arcimboldi krijgt hetzelfde telefoontje. Dan vliegen ze allebei naar New York.

De wereldreis verandert in een weddenschap door de USA. De één reist langs de Amerikaanse oostkust, de andere langs de westkust. Het doel is voor beiden hetzelfde: El Paso, bij de grens tussen Texas en Mexico. Volgens Spiegel is het boek net als het in 2012 uitgekomen “Peehs Liebe” van Norbert Scheuers een boek dat zich met gangbare beschrijvingen niets van het thema ouder worden aantrekt. “Ouder worden, dat is hier niets voor lafaards en al helemaal niets voor fantasieloze personen”, aldus Spiegel.

In korte hoofdstukken verbindt Fritz Rudolf Fries met een speelse zekerheid herinneringsflarden met elkaar; de kinderjaren tijdens de oorlog, het latere leven als Oost-Duitse bohemien en jazzfan met toespelingen naar Jules Verne, naar de roman “2666” van Roberto Bolaño en naar de Belgische surrealist Paul Delvaux.

Daarnaast is het boek gevuld met lichtvoetige weerspiegelingen over het leven als kunstenaar op de grens tussen de grote politieke systemen van de 20e eeuw; over liefde, begeren, roes en het thema dat boven alles zweeft; het ouder worden. Volgens Der Spiegel mag de verteller weliswaar een oudere man zijn, hij is ondanks de hogere leeftijd toch kind, jongeman en vooral dromer gebleven.

Bron:
Der Spiegel: Großes Alterswerk: Berliner Greise mit Schuss (met mooie foto’s!)

Boek “Last Exit to El Paso”