Blog Allard van Gent

Passend bij de rustige paasdagen test de Duitse zender ARD-alpha een format waar menig toeschouwer aan moet wennen: slow tv. In de eerste aflevering (gisteren) werd een vioolbouwster bij haar werk getoond, zonder dat er in de film wordt gesneden, zonder fragmenten weg te laten – een heel uur en dat op prime time. Dat las ik in een artikel van de Frankfurter Allgemeine Zeitung van Karolin Berg.

Ik lees dat bij slow tv ode verwarrende, fascinerende handelingen, fantastische cuts, meeslepende spanningsbogen en een spitsvondige montage ontbreken. Het slow tv testformaat van de kenniszender ARD-alpha  heet “Mora – Gib dir echtZeit” en wil een signaal afgeven tegen de vele klachten over het steeds sneller wordende, de overprikkeling en het razende tempo van het alledaagse leven. Wat te zien is, is in real time, zo lang als het nu eenmaal duurt. Drie avonden achter elkaar biedt de zender dit alternatief voor de andere programma’s. Verder schrijft de redactrice dat met slow tv bedachtzaamheid en langzaamheid zijn intrede doet op het beeldscherm en dat dit, zo is de idee, een ontspannen effect op de toeschouwer zal hebben. “Een noodstop voor de mediale kijkgewoontes en gevoel voor tijd. Reality televisie op een andere manier.”

De serie ging van start met de vioolbouwster Antonia Meyer. De toeschouwer kon een uur lang meekijken en zien hoe ze bezig was met twee cello’s, een tussenstuk van de instrumenten in elkaar past en de cello stemt. Alles zonder onderbreking voor reclame, zonder action, zonder afleiding, commentaarloos. De twee avond, dus vanavond, bouwt metselaar Karoly Kovacs een muur midden op een wijngaard in het Frankische Klingenberg. Tot slot monteert de horlogemaker Oliver Belik gedetailleerd een Savonnette zakhorloge.

Het artikel blikt terug op Andy Warhol, die al in 1963 met zijn slowmovie “Sleep” de werking van de langzaamheid en traagheid wist te waarderen. De toeschouwer mocht vijf uur en twintig minuten lang de Amerikaanse dichter en performance kunstenaar John Giorno toekijken bij het slapen. Pas als je echt goed keek, dan kon je herkennen, dat de slaapfase in een loop was gezet en de sequentie zich steeds herhaalde, zolang, tot de eigen oogleden door louter monotonie de zwaartekracht niet meer konden weerstaan en menigeen in zijn eigen droomlandschap onderdook. Het gebrek aan handelingen zorgde destijds voor furore.

Volgens Karolin Berg deed het alledaagse en het vertraagde vervolgens zijn intrede bij het populaire massamedium televisie. “Die schönsten Bahnstrecken Deutschlands” (De mooiste spoorlijnen van Duitsland), bedacht als programma om de nacht mee te vullen, werd al snel een uitzending waar alle liefhebbers van de nostalgische railvoertuigen vol smacht naar uitkeken. De formule is dus niet nieuw. In Noorwegen bezorgde slow tv de zender NRK kijkcijferrecords. Iedere vijfde Noor hing enthousiast voor de buis waarop een schip langs fjorden voer – vijf en een halve dag, 134 uur lang, met het Hurtigruten postschip, live.

Zo gedurfd is de Duitse versie van slow tv niet, althans de FAZ. Het eerste uur zal voorlopig genoeg zijn om er aan te wennen. Vooral niet te veel vergen, het kan uiteindelijk vermoeiend worden. In plaats van treinreizen tussen Bergen en Oslo in een bezienswaardig landschap, gunt de Duitse televisiezender de kijkers iets bekends: ze filmen hoe iemand werkt. Er worden drie ambachten getoond, die zich schrap zetten tegen de duivelse uitwassen van de moderne tijd. Gewoon een afwisselende, naar vrije tijd uitziende reis per schip over de Rijn zou voor het volk van de dichters en denker waarschijnlijk te lapidair geweest zijn, aldus FAZ-redacteur Karolin Berg.

Ze geeft in haar artikel een voorbeeld waarbij de Duitse kijker alvast kan oefenen: op YouTube kun je drie uur lang toekijken bij het grazen van de bizons in nationaal park Yellowstone of een 3D-printer aan het werk zien. Ook zeer origineel: een camera die tweeënhalf uur op een oven is gericht, waarbij de inhoud met aluminiumfolie is afgedekt en de toeschouwer drie kwartier kan staren. Je ziet, dat er niets te ziens is, voordat dan een Noorse Juleribbe tevoorschijn komt: een goud-bruin glanzende varkensrib, waar de toeschouwer zich vervolgens 100 minuten lang aan kan wijden, totdat de eetbare toestand is bereikt.

Bron:
FAZ: Slow-TV auf ARD-alpha – Das Glück der Trockenmauer

Bekijk de eerste uitzending met de vioolbouwster:
http://br.de/s/1fr4cBx

Drie uur lang grazende bizons bekijken: