Blog Allard van Gent

Presentatrice Katty Salié. Copyright: ZDF/Jürgen Detmers.

Experiment. Schrijven over een televisie-uitzending die ik zojuist als toeschouwer heb bezocht en die straks om 23:15 uur op de Duitse televisie te zien zal zijn. ‘Aspekte’ heet het ZDF-programma waarbij de mensen in het publiek twee dingen met elkaar gemeen hebben: niemand heeft huis- of autosleutels op zak én niemand heeft een mobiele telefoon bij zich. Op de toegangskaart las ik al dat je je mobieltje van tevoren diende af te geven. Daarom liet ik mijn kostbare smartphone thuis. Dat je geen huissleutels mee mocht nemen, dat wist ik niet, maar ook al ik wist ik het, ik zou ze toch hebben meegenomen.

Tijd
Op weg naar de ZDF Hauptstadtstudio aan ‘Unter den Linden’ merkte ik hoe vreemd het voelde om weer eens zonder smartphone over straat te lopen. Wat doe je dan in de U-Bahn? Wel, je kijkt naar mensen die op een smartphone kijken. Je realiseert je opeens dat heel veel mensen een mobiele telefoon hebben en dat heel veel mensen ermee in de weer zijn. De minderheid telefoneert, dat was mijn conclusie.
Eenmaal uit de U-Bahn was ik meteen op zoek naar de tijd. Ik prees me gelukkig dat ik al snel langs een klokkenwinkel liep. Mijn vreugde was van korte duur. De klokken en horloges lachten me  regelrecht uit in hun 10 voor twee en tien over tien positie. Ik herinnerde me dat klokkenwinkels hun klokken altijd op die tijdstippen tonen, omdat de twee wijzers dan iets vrolijks uitstralen. Klokken die op tien over half vier of tien voor half negen staan hebben daarentegen iets droevigs.

Ik was ruim op tijd in de ontvangstruimte, ook al wist ik nog steeds niet hoe laat het was.
‘Had ik mijn smartphone hier moeten afgeven?’,  vroeg ik aan de jonge garderobejuffrouw.
‘Zo is het’, antwoordde ze.
Het meisje representeerde de stagiaire die ik in mijn gedachte na afloop van de uitzending hoorde zeggen ‘sorry mijnheer Van Gent, ik heb uw telefoon verwisseld. Iemand anders heeft hem meegenomen. Es tut mir so leid!’ Ik was blij dat ik mijn telefoon niet bij me had.
Op een kleine bar in een hoek stonden glaasjes prosecco, appelsap, water en glaasjes met iets onduidelijks erin. Nu was het wachten geblazen. Na drie prosecco, de toegangskaart van zes euro was inclusief drank, besloot ik het iets rustiger aan te doen met de mousserende wijn. Om contact te maken met mijn buurvrouw vroeg ik haar hoe laat het was. Ze lachte. Natuurlijk, ze had noch een horloge om, noch een mobiele telefoon bij zich.
Wie zijn de gasten?, vroeg ze.
Weet u dat dan niet, antwoordde ik verbaasd.
Ze lachte. Nee, ze had gewoon zin om deze televisie-uitzending bij te wonen. Ze woonde wel vaker televisie-uitzendingen bij, maar bij ‘Aspekte’ was ze niet eerder geweest. Eigenlijk zou haar man meekomen, maar die moest de volgende ochtend al vroeg op vanwege een cursus motorzagen. Die volgde hij, omdat er een boom omgezaagd diende te worden. Ze  vertelde me dat zij en haar man in een dorpje in Brandenburg wonen, 90 kilometer buiten Berlijn.
Kent u Juli Zeh?, vroeg ze.
De schrijfster?, vroeg ik.
Ze knikte en vertelde dat Juli Zeh quasi haar buurvrouw was. De schrijfster woonde vier kilometer bij haar vandaan. Ineens praatten we over boeken. Ze was lid van een leesclub en wilde vanavond eigenlijk graag naar de theateropvoering van ‘Unterleuten’  in het Hans Otto Theater. Helaas, de voorstelling was uitverkocht. In maart was er volgens haar nog een voorstelling. Ze vertelde me ook dat ze veel scenes herkende in Juli Zehs boek, ondanks dat het fictie was. Ik vertelde dat veel schrijvers met de werkelijkheid spelen en zo vloog de tijd ineens om, ook al had ik hem niet in beeld.

De gasten
De vrouw uit het dorp en ik zaten direct voor een leren sofa.
“Bernard Schlink zit straks aan die tafel”, zei iemand en wees naar een tafel. De vrouw uit het dorp en ik keken elkaar aan. We stonden op en liepen naar de zitplaatsen voor de tafel. Geloof niet zo maar iemand die zegt dat Bernard Schlink straks aan een tafel zit, want hij nam later dus plaats op de sofa.
Wel zaten we direct voor de presentator en de eerste gast Feo Alada. Zij komt uit de filmwereld. Het eerste onderwerp: #METOO.
Op de wand zag ik een video waarin een Duitse actrice zei dat regisseur Dieter Wedel haar kleineerde en haar nauwelijks een rol in een film liet spelen, omdat zij niet op zijn ‘avances’ inging. Volgens mij heette de actrice Brigitte Karner. Er kwamen meer actrices aan het woord, ook Iris Berben. Allemaal spraken ze hun afschuw uit over Dieter Wedel. Na het filmpje kwam Feo Alada an het woord. Ze bleek niet met Dieter Wedel te hebben samengewerkt, maar ze vertelde over hoe het er volgens haar in de Duitse filmwereld aan toe gaat.

Daarna werd de tafel de studio uitgedragen en nam Bernard Schlink plaats op de sofa. Het interview met hem was kort. Ik herinner me dat hij duidelijk zei dat hij met zijn boeken geen boodschap wilde overbrengen. Dat suggereerde de interviewster namelijk. Hij wilde zijn lezers een verhaal vertellen, niet meer en niet minder.
Natuurlijk kwam ook zijn bestseller ‘Der Vorleser’ ter sprake. In zijn nieuwe roman ‘Olga’ is een oudere vrouw dol op een jonge jongen. Volgens Schlink gaat de vergelijking met ‘Der Vorleser’ echter niet op. Er is geen sprake van erotiek tussen die twee. Volgens hem is het meer een verhouding tussen een oma en een kleinkind.

Na Bernhard Schlink was het tijd voor Bruce Dickinson, de zanger van Iron-Maiden. We zagen een interessant filmpje waarin hij als piloot opdook, we zagen oude beelden van Iron-Maiden optredens, we zagen hoe hij iets uit zijn boek las, maar we zagen hem niet live in de studio. Dat was een tegenvaller. ‘Dat hadden ze wel even bij de aankondiging mogen vermelden’, zei ik tegen mijn buurvrouw.
‘Dat is televisie’, antwoordde ze.
Ook de kunstenaar Georg Baselitz was alleen op video te zien. Hij wordt binnenkort 80, vandaar zijn optreden in de uitzending. Baselitz is vooral bekend door zijn provocaties.

Als afsluiter trad de band Die Donots op. Duitse punk. Leuke band. Ik had meer vuurwerk verwacht, maar het was toch lekker ruig. In het korte interview vooraf vertelde de presentator iets over de songs die eerst in het Engels en later in het Duits werden gezongen. Critici verwijten de band commerciële overwegingen. Commercie en punk, dat past natuurlijk niet bij elkaar. De zanger ontkende dan ook dat het zingen in het Duits een commerciële achtergrond had.

Na afloop van de uitzending sprak ik nog even met de vrouw uit het dorp. Ik vertelde dat ik vast en zeker een stukje op mijn blog over de avond zou schrijven.
Welk blog, vroeg ze.
Ja, goede vraag. Mijn blog, antwoordde ik.
‘Ja, maar hoe vind ik dat dan?’
Aangezien ik altijd een pen op zak heb, schreef ik mijn naam op haar papieren tasje.  Dat wilde ze. ‘Volgens mij is er maar één Allard van Gent in Duitsland, dus dat blog vindt u wel’, zei ik.
Op de Friedrichstrasse schudden we elkaar de hand. Om half tien was ik thuis, mooi op tijd om mijn ervaring op papier te zetten en straks nog de televisie-uitzending te bekijken die ik zojuist heb bezocht.

Het programma wordt vanaf 23:15 uur ook online uitgezonden:
https://www.zdf.de/kultur/aspekte/aspekte-vom-19-januar-2018-100.html