Blog Allard van Gent

Afbeelding op de dvd-box van “Die Unverbesserlichen”

Actrice Inge Meysel is in Duitsland wereldberoemd. Niet voor niets kent men haar ook onder de naam “Mutter der Nation”. Binnenkort wordt in het Berlijnse stadsdeel Friedrichshain een straat naar haar vernoemd. Inge Meysel werd vooral beroemd door haar rol van Käthe Scholz in de tv-serie Die Unverbesserlichen.

Kennismaking
Aan het eind van de vorige eeuw verbleef ik rond de kerstdagen in een Duits vakantiepark nabij de Lüneburger Heide en ik herinner me als de dag van gisteren dat ik ’s nachts in zo’n vakantiehuis midden in een aflevering van Die Unverbesserlichen viel. Het was een herhaling van de eerste aflevering van de serie die in de jaren 60 en 70 op de Duitse televisie werd uitgezonden. Ik was meteen verkocht en zat iedere nacht voor de televisie om te zien hoe het verder ging met de Berlijnse familie Scholz.

Onverbeterlijk
Inge Meysel en Joseph Offenbach alias Käthe en Kurt Scholz, spelen de hoofdrol. In hun woning is altijd van alles aan de hand. Kurt gaat onvrijwillig vroeger met pensioen, maar houdt dit geheim voor zijn vrouw. De aanstaande man van dochter Doris (Monika Peitsch) gaat vreemd en Doris wordt verliefd op een architect. Dat leidt weer tot problemen met Doris’ zoon, want die kan de man niet uitstaan. Hij is veel liever in het gezelschap van oom Rudi, de zus van Doris die bij Hertha BSC speelt en van een internationale carrière droomt.  Een blessure maakt hier abrupt een einde aan. Zo heeft iedereen zijn dromen en telkens gooit de realiteit weer roer in het eten. Je kunt ook zeggen dat de mensen hardleers zijn ofwel onverbeterlijk. De serie schept een mooi tijdsbeeld van de jaren 60 in Duitsland. Dat zie je aan het interieur van de woning en bijvoorbeeld ook aan de scene waarin een Italiaanse gastarbeider in huis komt om de keuken te verbouwen.

Succes
De eerste vier afleveringen werden in zwart-wit uitgezonden. Oorspronkelijk was er slechts één aflevering gepland, maar door het succes volgden meer afleveringen. Tussen de tv-uitzending van de eerste aflevering en de tweede lag maar liefst een jaar tijd. In de “televisietijd” begon de tweede aflevering vijf jaar later. In de eerste aflevering was Michael, de zoon van Doris en Helmut,  bijvoorbeeld nog niet geboren. In de tweede aflevering is hij al een jaar of zes.

Laatste aflevering
In 1972 zou ook nog  een aflevering worden opgenomen, maar vijf maanden na de laatste opnamen van de aflevering daarvoor sterft plotseling hoofdrolspeler Joseph Offenbach. Offenbach en Meyel hadden zich al samen tegen een voortzetting van de serie uitgesproken, omdat ze ervan uitgingen dat Agnes Windeck (Käthes moeder, ook ‘oma Köpcke’ genoemd) niet meer in staat was om mee te spelen en zonder haar wilden zij ook niet verder. In 2010 werd de serie op acht dvd’s uitgebracht. Ik heb de dvd-box in huis liggen en zo nu en dan gun ik mezelf weer een avondje Die Unverbesserlichen.

Straat
Tussen de Rüdersdorfer Straße, Franz-Mehring-Platz, Straße der Pariser Kommune, Lange Straße en Koppenstraße in Berlijn bevindt zich een straat die momenteel noch een naam, noch aanwonenden heeft. De woningen aan de oostelijke kant horen bij de aanliggende straten. Aan de westelijke kant bevindt zich een voormalig warenhuis (Franz-Mehring-Platz 6), een kinderdagverblijf en de parkeerplaats van het inmiddels gesloten warenhuis. Met het oog op de bebouwing van de voormalige warenhuisparkeerplaats en de grote afstand tot de Koppenstraße, leek het de fractie van Die Grünen een goed idee tenminste de adressen aan de westelijke kant tot de Inge Meysel Straße te laten behoren.

Gedenkplaat in Berlijn-Schöneberg

Politiek
Inge Meysel werd in 1910 in Rixdorf (nu Neukölln) geboren. In 1914 vertrok het gezin naar de Kadiner Straße 2 in Friedrichshain. Daar bracht ze tot 1925 haar jeugd door. In de arbeiderswijk Friedrichshain werd Inge Meysel ook  gepolitiseerd. In 1925 verbrak ze “uit politieke overwegingen” haar relatie met haar eerste geliefde, omdat de tandartszoon nationalistisch was ingesteld en een button van de Republikfeinde droeg. Ze werd als “halfjoodse” door de nazi’s met optreedverboden geconfronteerd. Om zichzelf en haar vader te beschermen liet ze zich in 1936 in de Lazaruskirche in Friedrichshain dopen.

Moed
Meysel was bekend als toneelspeelster van het volkstheater en later als actrice op televisie. Sinds de Weimarrepubliek was ze ook politiek actief bij de jonge socialisten. In 1925 hield ze een toespraak waarin ze zich tegen de doodstraf uitsprak. Begin jaren 80 sprak ze zich uit tegen de ontruimingen van kraakpanden en nam het peetschap op zich voor een gekraakt huis in Kreuzberg. In 1981 weigerde ze de Orde van Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland (Bundesverdienstkreuz), omdat het geen orde waard was “dat iemand zijn leven fatsoenlijk geleefd heeft”. “Haar late outing als biseksueel in 1994 laat bovendien zien wat voor een moed ze aan de dag had gelegd”, staat in een mededeling van Die Grünen.

Scene
Een scene uit de serie Die Unverbesserlichen: seksuele voorlichting in huize Scholz. Käthe (Inge Meysel) en haar dochter Doris (Monika Peitsch) worden geconfronteerd met de vraag van Doris’ zoon Michael (Michael Hornauf) wat een erogene zone is. Later komt Kurt (Joseph Offenbach) in de kamer en geeft zijn antwoord aan zijn kleinzoon…