Blog Allard van Gent

Iedere dinsdag geeft de gerenommeerde viroloog Christian Drosten een coronavirus-update in zijn podcast bij de NDR. Dezelfde omroep publiceerde op de website een samenvatting van de podcast van vandaag. De vrije vertaling hiervan staat hieronder.

Prof.Christian Drosten-Direktor Institut für Virologie. Foto: Peitz / Charité

De Duitse viroloog Christian Drosten toont zich in de nieuwe podcast van “coronavirus-update” bezorgd over het exponentieel groeiende aantal nieuwe besmettingen in Duitsland. “Als de belasting te groot is, dan moet je een pauze inlassen”, zegt het hoofd van de afdeling virologie van de Berlijnse Charité. Daarom roept hij de politiek en de samenleving op over een “mini-lockdown” na te denken. Hiermee bedoelt hij een lockdown die wordt aangekondigd en waarvan de duur ook al is vastgesteld.

“Mini-lockdown”: Wales, Noord-Ierland en Schotland doen het voor
Duitsland zou niet het eerste Europese land zijn dat voor een dergelijke “mini-lockdown” kiest. In Wales, Noord-Ierland en Schotland is deze stap al gezet. Het Engelse begrip luidt “circuit breaker”. Deze stap zou het systeem tegen overbelasting moeten beschermen. Onderzoekers van de Londense School of Medicine adviseren dat een “mini-lockdown” minimaal twee weken zou moeten duren. Drosten is van mening dat drie weken nog effectiever zijn.

Doorslaggevend voordeel is met vaste tijden kunnen plannen
Het voordeel van een dergelijke “circuit breaker” ten opzichte van een diffuse lockdown, zoals die dit voorjaar in Duitsland werd afgekondigd: “Iedereen weet van tevoren: hij is tijdelijk. Daar kan iedereen zich dan op instellen”, aldus Drosten. Het doorslaggevende is de mogelijkheid te kunnen plannen. Hoe een dergelijke “mini-lockdown” er uit zou moeten zien, daar zou de politiek zich mee bezig moeten houden. Drosten: “Je zou er over na kunnen denken om de scholen open te houden – of de maatregelen in de vakantietijd te plannen naar het motto: we doen het op de manier die de minste schade aanricht.”

Contactonderzoek door dalend aantal nieuwe besmettingen mogelijk maken
Na een “mini-lockdown” zou het aantal nieuwe besmettingen “aanzienlijk zijn gedaald”, legt de viroloog uit. Dan zouden de GGD’s ook weer het contactonderzoek kunnen oppakken.

Bij exponentiele groei “lockdown” onvermijdelijk
Volgens Drosten hebben we uiteindelijk geen keus: vroeger of later moet bij een exponentieel groeiend aantal besmettingen een “lockdown” worden ingevoerd – met alle zwaarwegende gevolgen – ook voor de economie. “Dit virus is niet bereid tot onderhandelen”, maakt hij duidelijk. “Dit virus dwingt bij een bepaalde hoeveelheid gewoon een “lockdown”.

Meerdere “mini-lockdowns” met vast tijdschema?
Volgens Drosten zijn ook meerdere kleine “lockdowns” over een langere tijd denkbaar – “tot het voorjaar, tot de situatie weer beter is, tot een vaccin beschikbaar is, tot de temperaturen weer beter worden.” In dat geval zou je een tijdplan kunnen opstellen dat duidelijk maakt in welke weken er beperkingen zullen zijn – en in welke weken de beperkingen weer opgeheven zijn. Zo zou ook de economie beter kunnen plannen, meent Drosten.

Als een vrachtwagen die van een berg rolt
De viroloog maakt in de podcast de werking van een “mini-lockdown” duidelijk aan de hand van een alledaags beeld: “Stel: we rijden met een zware vrachtwagen een berghelling af die geen einde wil nemen, en we weten, we vliegen straks uit de bocht. De remmen zijn kapot en we mogen slechts vijf seconden lang op de rem trappen. Waar doen we dat dan? Dan kom je tot de conclusie: het zal niet voldoende zijn om slechts eenmaal te remmen, we moeten dat elke paar honderd meter doen.” Daarbij is het ook belangrijk vroegtijdig te remmen, dus als de vrachtwagen nog langzaam rijdt.

Vroegtijdig remmen zou exponentiele groei kunnen voorkomen
Overdraag je dat beeld op de actuele situatie in Duitsland, dan betekent dit volgens Drosten het volgende: de vrachtwagen rolt nog nauwelijks. “Gelukkig bevinden we ons nog in een gunstige situatie, ook in vergelijking met andere Europese landen. Als we nu eenmaal op de rem trappen, dan hebben we een effect dat lange tijd nawerkt. Dat zou ons heel veel tijd opleveren.” Als vroeg genoeg voor een “mini-lockdown” wordt gekozen, dan hoef je het alledaagse leven ook niet zo sterk te remmen. Nog is de situatie in het land niet zo erg als in andere landen, maar Drosten vreest dat de getallen in Duitsland “verder zeer exponentieel zullen toenemen”.

“Social bubble” zou contactbeperkingen kunnen verlichten
Hoe kun je een eventuele lockdown met de huidige kennis anders vormgeven? Hoe kun je vermijden dat bij langere, omvangrijke contactbeperkingen veel mensen vertwijfelen of dat kinderen bij het sluiten van een school niet verzorgd en begeleid kunnen worden? Drosten wijst in deze context naar het idee van een “social bubble”. “Je zou kunnen zeggen, er mogen altijd twee of zelfs drie huishoudens bij elkaar komen en een sociale bubble vormen. Deze twee of drie families zouden ook tijdens een lockdown de hele tijd bij elkaar mogen komen, ook om elkaar bij het op de kinderen oppassen of het boodschappen doen te helpen.” Dat zou voor veel mensen in het alledaagse leven een extreme verlichting betekenen, aldus Drosten.

In plaats van scholen te sluiten de klassen opsplitsen
In het algemeen is het tijdens de coronapandemie een zinvol principe grote groepen te verdelen om ‘superspreader evenementen’ te voorkomen. Dat geldt ook voor schoolklassen. “Het besmettingsgevaar in scholen is natuurlijk hetzelfde als het besmettingsgevaar in elke andere vergelijkbare situatie”, zegt Drosten. Overal gaat het erom naar compromissen te zoeken. Om het sluiten van scholen te vermijden, zou je over het model kunnen nadenken klassen op te splitsen, om de ene groep ’s ochtends les te geven en de andere ’s middags.”

Zwaar ziekteverloop ook bij jongeren mogelijk
In deze actuele podcast maakt Drosten duidelijk dat hij zelf niet ontspannen is als het om een coronabesmetting gaat. “Die wil ik niet hebben.” Niemand kan beoordelen hoe het ziekteverloop is. “Iedereen moet ervan overtuigd zijn: dit plotselinge, zeer zware ziekteverloop is ook in de jongere leeftijdsgroepen voorhanden. Er is de 25-jarige voetballer die binnen drie dagen op de ic ligt en twee dagen later dood is”, waarschuwt Drosten.

“En je weet dus niet van tevoren of je tot deze uitzonderlijke gevallen behoort”
“En je weet dus niet van tevoren of je tot deze uitzonderlijke gevallen behoort”, verklaart de viroloog verder. Daarom zou volgens hem iedereen zich – zo goed als het gaat – in het alledaagse leven tegen een besmetting moeten beschermen. “Dat moet echt tot de orde van de dag behoren. Je zou gelegenheden moeten vermijden waar je je kunt besmetten.” De viroloog adviseert bijvoorbeeld om niet iedere dag naar de supermarkt te gaan, maar één keer per week. Of de bus en de tram te vermijden door met de fiets te gaan.

BRON
NDR: Drosten im Corona-Podcast: Ein kurzer “Lockdown” wäre eine gute Idee

Download de podcast